Tiếp kiến chung 18/12/2024 - Loạt bài giáo lý mới trong Năm Thánh: Chúa Giêsu niềm hy vọng của chúng ta

Trong buổi tiếp kiến chung sáng thứ Tư ngày 18/12/2024, Đức Thánh Cha đã bắt đầu loạt bài giáo lý mới cho Năm Thánh, với chủ đề “Chúa Giêsu Kitô là niềm hy vọng của chúng ta”, bởi vì Người là đích điểm cuộc hành trình dương thế của chúng ta. Ngài mời gọi các tín hữu canh tân sự dấn thân của mình để thể hiện những món quà hòa giải, hòa bình và hy vọng mà Chúa đã mang đến thế giới này thông qua sự Nhập thể của Người.

Trong bài giáo lý đầu tiên trong phần suy tư về thời thơ ấu của Chúa Giêsu, Đức Thánh Cha đã giải thích về ý nghĩa của gia phả của Chúa Giêsu, như được trình bày ở đầu Tin Mừng Thánh Mátthêu.

Đức Thánh Cha nói rằng gia phả của Chúa Giêsu nhắc nhở chúng ta rằng cuộc đời và danh tính của Người thuộc về một lịch sử lớn hơn bao gồm tổ tiên, gia đình và đức tin của toàn thể dân Israel. Sự hiện diện của bốn người phụ nữ ngoại bang trong gia phả theo Thánh Mátthêu nhắc nhở chúng ta rằng Chúa Giêsu được sai đến để trở thành Đấng Cứu Độ của mọi dân tộc. Chúa Giêsu chào đời từ Đức Trinh Nữ Maria là dấu hiệu của một khởi đầu mới cho gia đình nhân loại của chúng ta.

Đức Thánh Cha mời gọi các tín hữu, khi Giáng sinh đang đến gần, hãy nghĩ đến tổ tiên, ông bà của chúng ta và di sản của tất cả những người già cả. Họ là một món quà từ Thiên Chúa; hãy biết ơn các ông bà cha mẹ, những người trao ban sự sống cho chúng ta, đồng thời cũng là người thông truyền đức tin cho chúng ta. Ngài cũng mời gọi các tín hữu canh tân sự dấn thân của mình để thể hiện những món quà hòa giải, hòa bình và hy vọng mà Chúa đã mang đến thế giới này thông qua sự Nhập thể của Người.

Sau khi Đức Thánh Cha làm Dấu Thánh Giá và chúc bình an cho cộng đoàn, mọi người cùng lắng nghe đoạn Tin Mừng Thánh Mátthêu (Mt 1,1-3.5.15-16):

Đây là gia phả Đức Giêsu Kitô, con cháu vua Đavít, con cháu tổ phụ Ápraham. Ông Ápraham sinh ông Ixaác; ông Ixaác sinh ông Giacóp; ông Giacóp sinh ông Giuđa và các anh em ông này; ông Giuđa ăn ở với bà Tama sinh ông Perét và ông Derác; [...]. Xanmôn lấy bà Rakháp sinh ông Bôát; ông Bôát lấy bà Rút sinh ông Ôvết; ông Ôvết sinh ông Giêsê; ông Giêsê sinh Vua Đavít. Vua Đavít lấy vợ ông Urigia sinh Vua Salômôn [...]. Ông Mátthan sinh ông Giacóp; ông Giacóp sinh ông Giuse, chồng của bà Maria, bà là mẹ Đức Giêsu cũng gọi là Đấng Kitô.

Và sau đó Đức Thánh Cha bắt đầu bài giáo lý như sau:

Anh chị em thân mến, chào anh chị em!

Hôm nay chúng ta bắt đầu loạt bài giáo lý sẽ được suy tư trong suốt Năm Thánh. Chủ đề của loạt bài giáo lý này là “Chúa Giêsu Kitô niềm hy vọng của chúng ta”: thực vậy, Người là đích điểm cuộc hành hương của chúng ta, và chính Người là đường, là con đường để chúng ta bước đi.

Các Tin Mừng Thời Thơ ấu của Chúa Giêsu

Phần đầu tiên sẽ đề cập đến thời thơ ấu của Chúa Giêsu, được các Thánh sử Mátthêu và Luca thuật lại với chúng ta (xem Mt 1–2; Lc 1–2). Các Tin Mừng Thời Thơ ấu của Chúa Giêsu kể về việc Chúa Giêsu được thụ thai cách trinh nguyên và việc Người chào đời từ cung lòng Đức Maria; các Tin Mừng nhắc lại những lời tiên tri về đấng thiên sai được ứng nghiệm nơi Người và nói về tư cách làm cha hợp pháp của Thánh Giuse, người đã tháp nhập Con Thiên Chúa vào “gốc rễ” của triều đại Đavít. Chúng ta được thấy Chúa Giêsu như một trẻ sơ sinh, một trẻ em và một thiếu niên, vâng lời cha mẹ, đồng thời ý thức được việc hoàn toàn tận hiến cho Chúa Cha và Vương quốc của Người. Sự khác biệt giữa hai Thánh sử là trong khi Luca kể lại các sự kiện qua cái nhìn của Đức Maria, thì Mátthêu lại kể lại qua cái nhìn của Thánh Giuse, nhấn mạnh vào mối quan hệ cha con chưa từng có trước đây.

Gia phả của Chúa Giêsu

Thánh Matthêu mở đầu Tin Mừng của ngài và toàn bộ Tân Ước bằng “gia phả Đức Giêsu Kitô, con vua Đavít, con ông Abraham” (Mt 1,1) mà chúng ta vừa nghe. Đây là danh sách những cái tên đã có trong Kinh Thánh tiếng Do Thái, để chỉ ra sự thật về lịch sử và sự thật về đời sống con người. Trên thực tế, “gia phả của Chúa được tạo thành từ câu chuyện thật, bao gồm một số nhân vật ít nhất cũng có vấn đề, tội lỗi của Vua Đavít cũng được nhấn mạnh (xem Mt 1,6). Tuy nhiên, mọi sự đạt đến đỉnh điểm với Đức Maria và Chúa Kitô (xem Mt 1,16) (Thư về việc canh tân việc nghiên cứu lịch sử Giáo hội, ngày 21/11/2024). Sau đó, sự thật về sự sống con người xuất hiện, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, mang lại ba điều: một cái tên chứa đựng căn tính và sứ mạng duy nhất; thuộc về một gia đình và một dân tộc; và cuối cùng là sự trung thành với đức tin vào Thiên Chúa của Israel.

Không ai tự cho mình sự sống

Gia phả là một thể loại văn chương, tức là một hình thức thích hợp để truyền tải một thông điệp vô cùng quan trọng: không ai tự cho mình sự sống, nhưng nhận nó như một món quà từ người khác. Trong trường hợp này, chính dân tộc được tuyển chọn, và con người được thừa hưởng di sản đức tin từ tổ tiên họ, khi truyền lại sự sống cho con cái, cũng truyền cho chúng đức tin vào Thiên Chúa.

Những người nữ được nhắc đến trong gia phả của Chúa Giêsu

Tuy nhiên, không giống như các gia phả trong Cựu Ước, nơi chỉ có các tên của những người nam bởi vì ở Israel người cha đặt tên cho con cái, trong Tin Mừng Thánh Mátthêu, phụ nữ cũng xuất hiện trong danh sách tổ tiên của Chúa Giêsu. Chúng ta tìm thấy năm người trong số họ: bà Tamar, con dâu của ông Giuđa, người từng góa bụa, giả làm gái điếm để đảm bảo có con nối dõi cho chồng (xem St 38); bà Rakháp, gái điếm thành Giêricô, người đã cho phép các nhà thám hiểm Do Thái vào đất hứa và chinh phục nó (xem Gs 2); bà Rút, người Môáp, trong cuốn sách cùng tên, luôn trung thành với mẹ chồng, chăm sóc bà và sẽ trở thành bà cố của Vua Đavid; bà Bátsêba, người mà Vua Đavít đã cùng phạm tội ngoại tình và sau khi chồng bà bị giết, đã sinh ra Salômôn (xem 2 Sm 11); và cuối cùng là bà Maria người Nazareth, vợ của ông Giuse, thuộc nhà Đavít: bởi bà, Chúa Giêsu, Đấng Mêsia, đã ra đời.

Bốn phụ nữ dân ngoại: Dân ngoại bước vào gia phả của Chúa Giêsu

Bốn người phụ nữ đầu tiên được liên kết với nhau không phải vì họ là tội nhân, như người ta thường nói, mà vì họ là dân ngoại: đối với dân Israel, họ là các phụ nữ dân ngoại. Điều mà Thánh Mátthêu làm nổi bật đó là, như Đức Biển Đức XVI đã viết, “qua họ, thế giới của Dân Ngoại bước vào... gia phả của Chúa Giêsu - sứ mạng của Người đến với người Do Thái và các Dân ngoại trở nên hữu hình” (Thời thơ ấu của Chúa Giêsu, Milano-Città del Vaticano 2012, 15).

Mẹ Maria là một khởi đầu mới: Thiên Chúa đóng vai chính trong sự giáng sinh của Chúa Giêsu

Trong khi bốn người phụ nữ trước đó được nhắc đến cùng với người con trai được họ sinh ra hoặc với người đàn ông đã sinh ra người con, thì Đức Maria, ngược lại, lại nổi bật một cách đặc biệt: Mẹ đánh dấu một khởi đầu mới. Chính Mẹ là một khởi đầu mới, bởi vì trong câu chuyện của Mẹ, con người không còn đóng vai chính của việc sinh con, mà là chính Thiên Chúa. Điều này có thể thấy rõ từ động từ “chào đời”: “ông Giacóp sinh ra ông Giuse, chồng của bà Maria, bởi bà, Chúa Giêsu cũng gọi là Đấng Kitô chào đời” (Mt 1,16). Chúa Giêsu là con vua Đavít, được Thánh Giuse tháp nhập vào triều đại đó và được định sẵn là Đấng Mêsia của dân Israel, nhưng Người cũng là con của tổ phụ Ápraham và của các phụ nữ ngoại quốc, do đó được Thiên Chúa định trở thành “Ánh sáng của dân ngoại” (xem Lc 2,32) và là “Đấng Cứu Thế” (Ga 4,42).

Thiên Chúa thật và người thật

Con Thiên Chúa, đã thánh hiến cho Chúa Cha với sứ mạng mặc khải gương mặt của Người (x. Ga 1,18; Ga 14,9), đã đi vào thế gian như tất cả con cái loài người, đến nỗi ở Nazareth, Người sẽ được gọi là “con ông Giuse” (Ga 6,42) hay “con trai bác thợ mộc” (Mt 13,55). Thiên Chúa thật và người thật.

Tạ ơn Chúa về Chúa Kitô, niềm hy vọng của chúng ta

Anh chị em thân mến, chúng ta hãy khơi dậy trong lòng mình những hồi ức biết ơn tổ tiên. Và trên hết chúng ta tạ ơn Thiên Chúa, Đấng, qua Mẹ Giáo Hội, đã sinh chúng ta vào sự sống đời đời, sự sống của Chúa Giêsu, niềm hy vọng của chúng ta. Cảm ơn anh chị em!

Buổi tiếp kiến kết thúc với kinh Lạy Cha và phép lành Đức Thánh Cha ban cho mọi người.

Nguồn: Vatican News